Dutch Berries in Zuilichem heeft de grootste aardbeienkas van Nederland. Het bedrijf heeft in totaal 36 ha aan glas waar ze met innovatieve technieken het hele jaar door Hollandse aardbeien telen. Dutch Berries is onderdeel van de GK-group waarbij ook chrysanten en kalanchoës worden geteeld op zo’n 13 ha. Duurzaamheid en energiezekerheid zijn belangrijke onderwerpen voor Dutch Berries. Bij het teelproces komt veel energie kijken en om dat allemaal te garanderen, werkt Dutch Berries al jaren samen met Kenter.
Directeur Boudewijn van der Wal vertelt: “Ik werk sinds 2017 bij de GK-group en weet niet beter dan dat we voor elektriciteitszaken met Kenter samenwerken. We zijn in 2018 begonnen met het bouwen van een nieuwe kas en toen zijn de eerste transformatoren gekomen om het bedrijf te laten draaien. In 2020 zijn we jaarrond aardbeien gaan telen, daarvoor hadden we ledlampen nodig. We zijn gelijk naar full led gegaan, dat is het meest energiezuinig. Ook daarvoor heeft Kenter twee transformatoren geleverd. Een jaar later hebben we verder uitgebreid en zijn er weer 5 bijgekomen. Dat moest er allemaal ‘gisteren’ staan en dat is Kenter gelukt.”
Dutch Berries probeert waar mogelijk duurzaam te telen, onder andere door het gebruik van drie warmtekrachtkoppelingen (WKK). Een WKK heeft een verbrandingsmotor op gas en levert beweging (elektriciteit), CO2 en warmte op. Al deze elementen worden voor de teelt ingezet. Hierdoor wordt alle energie die vrijkomt nuttig gebruikt en is het rendement zeer hoog. Ook heeft Dutch Berries zo’n 3.000 zonnepanelen die op jaarbasis zo’n 1.100.000kWh opleveren. Kenter leverde in totaal 9 transformatoren, 6 schakelinstallaties, 3 WKK-schakelaars, de hoofdmeting en meerdere bruto productiemeters om de opwek mee te registreren.
Met jaarrond aardbeien telen en de grote Nederlandse blauwe retailer als grootste klant, is duurzaamheid een heel belangrijk issue. Van der Wal: “We moeten concurreren met Spanje, dus we hebben gelijk gezegd: als we dit doen, moeten we het zo duurzaam mogelijk inrichten. We hebben afgelopen winter een nieuwe kas gebouwd, waarbij we intensiever kunnen telen. Door een andere inrichting en technieken kunnen we nu 20% meer kilo’s aardbeien telen met dezelfde kuub gas. We proberen die duurzaamheid steeds te vergoten. We gaan nu ook over op een nieuwe aansluiting, van 2 megawatt naar 10 megawatt, zodat we veel meer fossielvrije energie op kunnen nemen of terug kunnen leveren.”
Hans Dirksen, Projectmanager bij Kenter, vult aan: “Dutch Berries had een 2MW aansluiting en nu krijgen ze een 10MW aansluiting. Daar zijn ze natuurlijk blij mee, maar de nieuwe aansluiting wordt door de netbeheerder gerealiseerd op 20kV, en niet op de 10kV waarop de rest van het systeem functioneert. In andere gevallen zou je de transformatoren vervangen, maar omdat hier zoveel installaties staan, inclusief die WKK’s, kan dit niet. Daarom hebben we gekozen voor een betreedbaar station met een grote 12MVA transformator om het vermogen van 20kV naar 10kV om te zetten.” Snel kunnen inspelen op veranderingen is voor Dutch Berries een van de voordelen van de samenwerking met Kenter. Van der Wal: “Als wij een idee hebben, dan moet het zo snel mogelijk gebeuren. Kenter ontzorgt ons daarin. Hans adviseert ons over wat optimaal is, wat nodig is en wat niet per se nodig is. Nu met de nieuwe aansluiting bijvoorbeeld, dan bel ik Hans en die weet wat er moet gebeuren om het geregeld te krijgen.”
Energie en arbeid zijn de twee belangrijkste kostenposten voor telers. Niet vreemd dus dat besparen op energie hot topic is in de sector. “Ik zie concurrenten meer als collega’s”, zegt Van der Wal. “Je leert veel van elkaar. De ontwikkelingen zijn ook per gebied verschillend. Een chrysantenteler doet het anders dan een aardbeienteler. Met chrysanten kun je in de zomer altijd nog wel wat warmte gebruiken, terwijl wij dan juist geen warmte willen. Zonnepanelen geven dan wel energie, maar wat doe je er overdag mee als de stroomprijs negatief is? Wij hebben 4 e-boilers van 270 kW. Als de stroom een paar uur negatief is, zetten we de e-boilers aan om onze buffer te vullen. Met de GK-group hebben we een energiespecialist in dienst die de hele dag bezig is met energie optimaliseren en aansturen, afhankelijk van de prijzen.”
Dagelijks is Dutch Berries bezig met het optimaliseren van de systemen. Daarbij is het nog een vraag wat de toekomst gaat doen. Van der Wal: “We mogen nog steeds maar 2 MW terug leveren (gecontracteerd vermogen), maar we verwachten dat dat de komende jaren wel gaat veranderen. We denken wel na over uitbreiding, maar nog niet concreet, omdat nog niet helder is welke kant de energietransitie nu opgaat. Waterstof, elektrisch; soms kunnen dingen veranderen waardoor het in een keer wel heel interessant wordt. Als we dan een nieuw plan hebben en we weten wat we willen, moet Hans vervolgens zorgen dat het werkt. Wij waarderen Kenter om de snelheid van leveren, maar zeker ook voor het adviseren en ontzorgen op het gebied van technische kennis. We zijn heel tevreden over hoe het loopt.”