Zakelijk Nederland is hard bezig om te verduurzamen. Elektrificatie is daarbij vaak een speerpunt én een zorgenkindje, want een derde van de bedrijven kan nauwelijks verduurzamen door het volle stroomnet. Energiezekerheid wordt dan ook steeds meer een zaak van slim organiseren.
In 2023 nam maar liefst 82 procent van de bedrijven maatregelen om de bedrijfsvoering te verduurzamen, blijkt uit de conjunctuurenquête van het CBS. Het toont aan dat zakelijk Nederland de noodzaak van verduurzaming inziet, al dan niet ingegeven door nieuwe wet- en regelgeving en duurzaamheidseisen die vanuit klanten steeds vaker gesteld worden. Jelmer Hornstra is strategie- en businessontwikkelaar bij Kenter, een integrale aanbieder van energieoplossingen die bedrijven door de energietransitie begeleidt. In zijn rol ziet Hornstra de worsteling van veel ondernemers. ‘Ondernemers móéten en willen verduurzamen, maar de praktijk is weerbarstig. Het is niet altijd makkelijk of mogelijk om mee te gaan in de maatregelen die de energietransitie met zich meebrengt. Neem de elektrificatie van een wagenpark. Veel hebben extra capaciteit van hun elektriciteitsaansluiting nodig om laadpalen te kunnen laten werken. En daarmee stuiten ze op een probleem. Het elektriciteitsnet is overbelast. “U kunt uw aansluiting verwachten in 2031”, horen ondernemers steeds vaker.’
Daarmee is de spreekwoordelijke spagaat waar Nederland mee te maken heeft in één klap duidelijk. Zo was er onlangs volop in het nieuws dat eenderde van de bedrijven nauwelijks kan groeien of verduurzamen door het volle stroomnet. Zij zitten aan de grenzen van de capaciteit die ze hebben gecontracteerd bij de netbeheerder. ‘Netcongestie is dan ook een wezenlijk probleem voor ondernemers’, vertelt Richard Stoop, businessontwikkelaar bij Kenter. ‘Zo hebben wij een distributiecentrum als klant die slechts één kleine aansluiting heeft. We gaan nu kijken of we dit bedrijf toch operationeel kunnen krijgen. Hoe? Door te onderzoeken op welke manieren we energie kunnen opwekken en hier slim mee om te gaan, zoals aanvullend één of meerdere batterijsystemen.’
‘Gelukkig zijn er ook genoeg mogelijkheden waarmee bedrijven de komende jaren wél vooruit kunnen’ – Richard Stoop, Businessontwikkelaar bij Kenter
Gelukkig zijn er dus ook genoeg mogelijkheden waarmee bedrijven de komende jaren wél vooruit kunnen, ook al krijgen ze op dit moment nog geen nieuwe aansluiting op het net. Stoop: ‘Bij Kenter hebben we daar veel ervaring mee. We maken een duidelijke analyse, geven advies en zorgen voor de gehele realisatie en het onderhoud ervan, zodat onze klanten te allen tijde zeker zijn van energie. Krijgen ze die grotere aansluiting trouwens wel, dan helpen we als middenspanningsspecialist bij het omvormen van hoogspanning naar laagspanning. Dat doen we in samenwerking met installateurs en zo helpen we ook op deze manier bedrijven aan energiezekerheid.’
Kenter wil een wezenlijke bijdrage leveren aan het verduurzamen van bedrijven en organisaties en van Nederland als geheel. Kenter staat daarmee in het hart van de energietransitie. Door het brede aanbod van oplossingen en diensten beschikt Kenter over de realisatiekracht om de transitie te versnellen en zodoende de klimaatambities te realiseren. Om dit te bereiken begeleidt Kenter bedrijven en organisaties in de energietransitie. Kenter bedenkt en realiseert hiervoor nieuwe energieoplossingen die bestaan uit combinaties die goed op elkaar afgestemd en aangesloten worden, zoals batterijen, laadpalen en zonnepanelen. Kenter werkt daarin het vaakst rechtstreeks met eindgebruikers, maar werkt ook veel samen met partners als installateurs. adviesbureaus, projectontwikkelaars en gemeentes.
Hoewel het stroomnet in Nederland overbelast is, zit er volgens Hornstra ook nog wel ruimte op het net. ‘Het probleem is alleen dat bedrijven vrijwel al hun energie verbruiken op bepaalde piekmomenten van de dag. Die pieken bepalen hoeveel een bedrijf nodig heeft aan energie en die bepalen ook het gecontracteerde vermogen. En dat is natuurlijk veel hoger dan het gemiddelde verbruik van zo’n bedrijf. Als je de pieken kunt uitsmeren over andere momenten op de dag, dan kan er wel degelijk ruimte zijn binnen de aansluiting.’ De kunst is om de beschikbare energie op het net zo goed mogelijk te benutten. Meer samenwerking in de keten is dan ook een van de onvermijdelijke gevolgen van het overspannen elektriciteitsnet. Hornstra: ‘Een bedrijf dat alleen tijdens piekmomenten energie nodig heeft, kan bijvoorbeeld afspraken maken met een buurbedrijf dat weer op andere momenten gebruikmaakt van het elektriciteitsnet. Zo kun je elkaar helpen.’
‘Dankzij onze kennis, jarenlange ervaring, herkomst vanuit Alliander en de juiste mensen kunnen we klanten helpen in hun weg naar energiezekerheid’ – Richard Stoop, Businessontwikkelaar bij Kenter
Energiezekerheid wordt dan ook steeds meer een zaak van ‘slim organiseren’. Doordat Kenter al in een vroeg stadium bij klanten aanschuift weet Kenter wat er speelt, wat de plannen zijn en hoe de energievoorziening dus slim kan worden georganiseerd. Stoop: ‘Dat betekent wel dat een bedrijf moet beschikken over een slimme energie infrastructuur. Daar helpen we bij. Dat begint met een netaansluiting, maar omvat ook zonnepanelen om zelf energie op te wekken en een aanvullend batterijsysteem om de energie die het overheeft op te kunnen slaan voor later gebruik. Op die manier kunnen we zowel vandaag als morgen energiezekerheid bieden, zodat bedrijven en organisaties zich kunnen focussen op hun corebusiness.’ Soms vraagt een oplossing ook vooral om creativiteit. Zo heeft Kenter voor een viskweker die meer stroom nodig had letterlijk en figuurlijk een lijntje weten te leggen met een aanpalend windpark. De viskweker en het windpark werken nu samen in een bv waardoor de viskweker direct energie kan afnemen van het windpark. Stoop: ‘Het is een gesloten distributiesysteem geworden.’ Het is een van de voorbeelden hoe Kenter klanten helpt om nu en in de toekomst zeker te zijn van de benodigde energie. Stoop: ‘Dankzij onze kennis, jarenlange ervaring, herkomst vanuit Alliander en de juiste mensen kunnen we klanten helpen in hun weg naar energiezekerheid.’
‘We weten precies wat een ondernemer verbruikt en wanneer. Tot op de seconde nauwkeurig’ – Jelmer Hornstra, Strategie- en businessontwikkelaar bij Kenter
Voordat een bedrijf aan de slag kan met ‘slim organiseren’ maakt Hornstra eerst een overzicht van de bedrijfsprocessen en de energie die daarbij nodig is. ‘Data zijn hierbij onmisbaar,’ legt hij uit. ‘En die hebben wij. We weten precies wat een ondernemer verbruikt en wanneer. Tot op de seconde nauwkeurig. Daardoor kunnen we met slimme berekeningen laten zien hoe zo’n ondernemer vrij eenvoudig tien, twintig of zelfs dertig procent meer vermogen kan creëren. Op die manier helpen we bedrijven aan energiezekerheid op momenten dat zekerheid er niet is. Want al die jaren dat een ondernemer hiervoor op de wachtlijst staat, wil hij zijn bedrijf natuurlijk wel gewoon door laten draaien. Al dit soor1 assets hoeft een bedrijf trouwens niet te kopen maar kan het huren. Zijn ze niet meer nodig? Dan zegt zo’n ondernemer eenvoudigweg de huur op en kunnen ze worden ingezet bij een andere klant die ze wel nodig heeft.’
‘We moeten alle zeilen bijzetten om rond te komen met de energie die voor ons allen beschikbaar is’ – Jelmer Hornstra, Strategie- en businessontwikkelaar bij Kenter
Eén ding is zeker. Batterijen worden de komende jaren steeds belangrijker. Stoop: ‘Ze vormen een essentiële schakel om de komende jaren bedrijven draaiende te houden. En die batterijen worden ook steeds slimmer waardoor ze data kunnen uitwisselen.’ Kijkend naar de energiemarkt van de komende jaren spreekt Stoop over ’the energy of things’. ‘Daarmee bedoel ik dat we als samenleving steeds meer naar een energiesysteem toe gaan waarin alles met alles samenhangt. Laadpalen die niet alleen energie verbruiken maar die ook energie genereren, slim aangestuurde batterijsystemen en software die uitrekent hoe we de beschikbare energie het best kunnen verdelen onder de gebruikers. ‘We focussen met elkaar heel erg op verduurzaming. En terecht’, zegt Hornstra. ‘Maar bedrijven kunnen natuurlijk ook slagen maken door efficiënter om te gaan met energie. Krijg inzicht in welke apparaten veel energie verbruiken en kijk hoe je dit aan de hand van bijvoorbeeld inzicht in data kunt verminderen. Slim organiseren is één, maar om het probleem van netcongestie het hoofd te kunnen bieden, is er meer nodig. We moeten alle zeilen bijzetten om rond te komen met de energie die voor ons allen beschikbaar is.’
Een nieuw jaar is van start gegaan! Tijd voor een voorspelling van de belangrijkste ontwikkelingen en trends voor 2024. We zoomen in op onderwerpen rondom de klimaatdoelstellingen, kijken vooruit naar interessante subsidies en bekijken de stand van zaken rondom netcongestie.
De energietransitie, waarbij we overgaan van fossiele brandstoffen op duurzame energiebronnen, is in volle gang. Sterker nog: het gaat te snel. Voor het eerst lijken de Klimaatdoelen van Nederland haalbaar, maar het elektriciteitsnet kan de enorme, toenemende vraag naar transportcapaciteit niet bijbenen. Waardoor er bijna overal in het land sprake is van netcongestie. Reden voor het kabinet en netbeheerders om in te grijpen met maatregelen. We zetten de ontwikkelingen voor bedrijven op een rij.