Te veel groene stroom, kan dat? Ja, helaas wel. Want hoewel in 2024 het merendeel van alle opgewekte stroom voor het eerst groen was, is er ook een deel van verloren gegaan. De oorzaak? Netcongestie.
In 2024 was 54% van de Nederlandse stroom groen; opgewekt via zon, wind of biomassa. Dat was voor het eerst dat meer dan de helft van alle opgewekte elektriciteit uit hernieuwbare bronnen afkomstig is. Vooral het aandeel zonne-energie groeide, naar 20,5%. Het aandeel groene stroom had 2,5% groter kunnen zijn, als windturbines en zonepanelen niet regelmatig uitgeschakeld waren geweest.
Op dagen met veel zon of wind wordt er meer elektriciteit geproduceerd dan verbruikt. Op dat moment wordt de stroomprijs nul of zelfs negatief en schakelen producenten regelmatig hun windturbines en zonnepalen uit. Datzelfde gebeurt wanneer het elektriciteitsnetwerk vol zit door netcongestie. Volgens berekeningen van Energieopwek is hierdoor in 2024 voor 3 terrawatuur aan elektriciteit verloren gegaan; ongeveer de energie waarop heel Nederland tien dagen kan draaien.
Als opwekinstallatie niet worden uitgeschakeld, en het overschot aan opgewekte energie bijvoorbeeld wordt opgeslagen in batterijen, blijft meer groene stroom behouden voor gebruik op een later moment.
De Tweede Kamer heeft dinsdag 4 juni met een ruime meerderheid de Energiewet aangenomen. Deze wet vervangt de Gas- en Elektriciteitswet uit 1998 en is zowel een herziening en update van de Nederlandse energiewet- en regelgeving. Daarnaast stemde de Kamer over 24 amendementen om het wetsvoorstel aan te passen, waarvan 18 werden aangenomen.
De Autoriteit Consument & Markt introduceert nieuwe regels die het gebruik van het elektriciteitsnet efficiënter moeten maken. Zo mogen netbeheerders nu aansluitingen aanbieden die alleen tijdens daluren gebruikt kunnen worden: Alternatieve Transportrechten (ATR). Daarnaast kunnen bedrijven die hun aansluiting langere tijd niet gebruiken, deze kwijtraken.
Op het Zeeuwse Tholen is op maandag 10 juni onder grote belangstelling de eerste energy hub (e-hub) in Nederland in gebruik genomen. In deze e-hub kunnen bedrijven stroom met elkaar delen. In september 2023 tekenden bedrijvencollectief REC Tholen en netbeheerder Stedin een groepscapaciteitsovereenkomst. Na de plaatsing van de batterij vanuit Kenter kon de e-hub van start. Binnen de e-hub combineren de deelnemende bedrijven opwek, opslag en slim gebruik van het elektriciteitsnet om de pieken in vraag en aanbod op te vangen. Dit biedt zowel voor de ondernemers op bedrijventerreinen Slabbecoornpolder en Welgelegen in Tholen veel extra ruimte op het net, maar leidt ook tot meer netcapaciteit in de regio.